Jak długo działa bateria w aparacie słuchowym?

Powyższe pytanie bardzo często pojawia się w rozmowach z pacjentami, którzy dopiero zaczynają korzystać z aparatów słuchowych. Odpowiedź na nie nie jest jednoznaczna, ponieważ zależy od wielu czynników. Najważniejszymi są:

• rozmiar (typ) baterii,
• jakość baterii,
• ubytek słuchu, a więc wzmocnienie w aparacie,
• intensywność użytkowania,
• technologia zastosowana w aparatach słuchowych (np. przesyłanie bezprzewodowe),
• hałaśliwość otoczenia i jego temperatura.

Przeciętna żywotność baterii, w zależności od typu aparatu, to od 3 do nawet 20 dni. Poniższy artykuł przybliży ten temat i pomoże w zrozumieniu z jakich powodów tak się dzieje.

Rodzaje baterii

Baterie cynkowo-powietrzne są najbardziej powszechne w zasilaniu aparatów słuchowych. Oddają dużą ilość energii w stosunkowo krótkim czasie, czym różnią się od podobnych z wyglądu baterii do zegarków. Baterie do aparatów słuchowych łatwo rozpoznać po naklejce zabezpieczającej w różnych kolorach, z których każdy oznacza inny rozmiar (typ) baterii:

Aby rozpocząć pracę, baterie do aparatów słuchowych potrzebują dostępu powietrza. Nowe baterie zabezpieczone są więc naklejką. Po jej odklejeniu odsłonięte zostają niewielkie otwory w baterii, przez które do jej wnętrza zaczyna dostawać się powietrze. Zapoczątkowuje to reakcję chemiczną, która wytwarza prąd. By aktywować baterię, wystarczy odkleić naklejkę i odczekać ok 2 minut, aby powietrze wypełniło ogniwo i zaczął płynąć prąd. Bateria gotowa jest wówczas do pracy w aparacie słuchowym. Odpowiednio przechowywane baterie mają bardzo długi, kilkuletni termin przydatności, pod warunkiem że naklejka zabezpieczająca nie została naruszona.

Warto pamiętać, że jeśli naklejka zabezpieczająca została raz odklejona, to jej ponowne przyklejenie nie zapobiegnie zużyciu baterii. Raz rozpoczętej reakcji chemicznej nie da się już powstrzymać i bateria zużyje się nawet wtedy, gdy nie będzie używana.

Akumulatory

W dobie rozwoju nowoczesnych technologii możliwe stało się użytkowanie aparatów słuchowych nie tylko z użyciem jednorazowych baterii, ale także z ładowalnymi akumulatorami. Stanowi to świetne rozwiązanie dla osób prowadzących regularny tryb życia i dbających o stan środowiska naturalnego. Na jednym ładowaniu aparaty mogą pracować cały dzień, jednak należy pamiętać, by po skończonym użytkowaniu podłączyć je do ładowarki, oraz by nigdy nie dopuścić do całkowitego ich rozładowania, gdyż może to uszkodzić akumulatory. Niewątpliwą zaletą jest jednak to, że jest to rozwiązanie w pełni ekologiczne i nie trzeba pamiętać o zakupie zapasu baterii. Z drugiej jednak strony, gdy aparaty rozładują się, trzeba odłożyć je do ładowarki i nie ma możliwości ich użytkowania w tym czasie. Przy tradycyjnych bateriach problem ten nie występuje – aparaty są stale gotowe do użytku, wystarczy wymienić w nich baterię. 

Skąd wiadomo, że bateria się rozładowała?

Przede wszystkim stąd, że aparat przestaje działać. Jednak większość producentów stosuje w aparatach komunikaty, które dają użytkownikowi znać, że w niedługim czasie baterie się rozładują. Najczęściej jest to krótki sygnał dźwiękowy, ale zdarza się również (jak w przypadku aparatów Widex) pojawienie się komunikatu głosowego - aparat „mówi”, że bateria jest rozładowana. Często po komunikacie można jeszcze przez jakiś czas użytkować aparat zanim całkowicie przestanie działać. Cyfrowe aparaty słuchowe działają tak, że tak długo jak z ogniwa płynie prąd o stabilnym, odpowiednim natężeniu, nie wyciszają się wraz z rozładowującą się baterią. Gdy jednak brakuje energii do zasilania wszystkich systemów - po prostu przestają działać.

Co ma wpływ na zużycie baterii?

Na zużycie baterii wpływa wiele elementów, przede wszystkim to, jakie zastosowano w aparacie technologie. Obecnie najbardziej energochłonnym rozwiązaniem w aparatach słuchowych jest technologia Bluetooth pozwalająca na łączenie się aparatów z telefonem i innymi akcesoriami audio. Drugim bardzo istotnym czynnikiem jest moc aparatu i ustawione w nim wzmocnienie. Właśnie z tego powodu rozbieżność w żywotności baterii jest tak duża, bo nawet jeśli zastosowany zostanie ten sam model aparatu, lecz u dwóch różnych osób - z lekkim i znacznym ubytkiem słuchu - bateria wytrzyma dłużej u osoby z lekkim ubytkiem. Kolejnym czynnikiem jest ilość funkcji w aparacie i środowisko akustyczne, w którym aparat jest użytkowany. Na przykład automatyczna analiza otoczenia akustycznego użytkownika i dostosowywanie parametrów wzmocnienia w aparacie to miliony skomplikowanych obliczeń na sekundę. Pomagają one w optymalnym słyszeniu, jednak wpływają na żywotność baterii. Im głośniejsze i szybciej zmieniające się otoczenie – tym szybsze zużywanie baterii.

Jak dbać o aparaty, by bateria wytrzymywała dłużej?

Bardzo ważne jest, by nie narażać aparatów i baterii na skrajne temperatury, ponieważ wtedy bateria znacznie szybciej się zużywa. Optymalna temperatura to 10-25 stopni Celsjusza. Podczas użytkowania aparatów np. w zimie na zewnątrz należy chronić je przed zimnem zakładając czapkę. Z kolei wysokie temperatury i duża wilgotność powietrza mogą również niekorzystnie wpłynąć na żywotność baterii.

Aby przedłużyć żywotność baterii należy regularnie osuszać aparaty słuchowe w przeznaczonym do tego urządzeniu, co zapobiegnie korozji styków baterii i nadmiernej wilgotności, która ma wpływ na funkcjonowanie zarówno baterii, jak i aparatów. Kiedy aparaty nie są używane należy je wyłączać oraz otwierać komorę baterii, by bateria się osuszyła. Wyjęcie baterii z nieużywanego aparatu również może przedłużyć jej żywotność.

Warto także zaopatrywać się w baterie wyłącznie renomowanych producentów baterii do aparatów słuchowych, najlepiej w punktach profesjonalnie zajmujących się słuchem, gdyż gwarantuje to odpowiednią jakość i świeżość baterii.