Protetyk słuchu czy laryngolog?

Gdy problemy ze słuchem nasilają się, często pojawia się wątpliwość, do którego specjalisty najlepiej się zwrócić i jakie badania w pierwszej kolejności wykonać.

W każdym przypadku nie warto zwlekać - gdy pogorszenie słyszenia pojawiło się nagle, należy pilnie zgłosić się do lekarza laryngologa, natomiast gdy osłabienie słuchu następowało powoli na przestrzeni lat, najlepiej podjąć działanie i zmierzyć się z problemem - zgłosić się do protetyka słuchu na bezpłatne badanie słuchu, które pozwoli uzyskać odpowiedź czy występuje niedosłuch, a jeśli tak, to jakiego rodzaju i stopnia. Na tej podstawie można wraz z protetykiem słuchu podjąć decyzję co do dalszego postępowania w celu zniwelowania problemu.

Kiedy na wizytę do lekarza?

Do lekarza laryngologa należy zgłosić się niezwłocznie zawsze wtedy, gdy odczuwalny jest ból, jakikolwiek dyskomfort w uchu, występują różnego rodzaju wycieki z ucha, zawroty głowy bądź nastąpiła nagła, gwałtowana utrata słuchu. Lekarz postawi diagnozę i wdroży odpowiednie postępowanie medyczne, czasem kierując pacjenta także na dodatkową diagnostykę słuchu w gabinecie audioprotetycznym, by poznać stan słuchu przed i po leczeniu, i w ten sposób zweryfikować skuteczność terapii.

Gdy natomiast zgłosimy się do lekarza laryngologa z występującym od dłuższego czasu pogarszaniem się słyszenia, w pierwszej kolejności sprawdzi on stan przewodów słuchowych i oceni, czy nie występuje przewlekła infekcja bądź inny stan chorobowy, mogący powodować niedosłuch. Przyczyna gorszego słyszenia może być także mechaniczna, gdy w jednym lub obojgu uszach występuje nagromadzona, zbita woskowina, tworząca tzw. korek woskowinowy. Korek woskowinowy może być łatwo przez lekarza usunięty poprzez wykonywany ambulatoryjnie zabieg płukania uszu.

Ze względu na fakt, iż w przychodniach zdrowia często brak jest możliwości zbadania słuchu, lekarze laryngolodzy kierują pacjentów do gabinetów protetyki słuchu na szczegółowe badania słuchu. Badania te są zazwyczaj całkowicie bezpłatne.

A gdy gorzej słyszymy od dłuższego czasu?

W przypadku, gdy utrata słuchu następowała stopniowo i zauważalna była od dłuższego czasu, najlepiej w pierwszej kolejności udać się na bezpłatną konsultację i bezpłatne badanie słuchu do gabinetu protetyki słuchu. Na miejscu specjalista protetyk przeprowadzi rozmowę z pacjentem odnośnie jego słyszenia w różnych sytuacjach życia codziennego, a następnie otoskopem zajrzy do uszu, by sprawdzić stan przewodów słuchowych i błony bębenkowej. Dzięki temu od razu można wykluczyć ewentualne stany zapalne czy zatkanie uszu korkami woskowinowymi.

Jeśli przewody słuchowe są drożne i nic nie wskazuje na jakikolwiek stan chorobowy, protetyk wykona badania słuchu, dzięki którym sprawdzi jak pacjent słyszy tony proste (audiometria tonalna) i jakie jest u pacjenta rozumienie mowy (audiometria słowna). Dzięki temu możliwa będzie dokładna ocena charakteru i stopnia niedosłuchu., na podstawie której protetyk może albo pokierować pacjenta do lekarza laryngologa na leczenie, albo, jeśli utrata słuchu jest typowa, np. związana z wiekiem, zażywaniem leków ototoksycznych lub pracą w hałasie -  może zaproponować możliwie najlepsze rozwiązania dla poprawy słyszenia u pacjenta. Dobór aparatów słuchowych następuje na podstawie badań oraz wnikliwego wywiadu na temat stylu życia pacjenta i sytuacji, w których najbardziej odczuwa on brak prawidłowego słyszenia i rozumienia mowy.

Protetyk słuchu zapewnia tym samym fachową, indywidualną pomoc przeprowadzając pacjenta i jego bliskich przez etap wstępnej konsultacji, badania słuchu i omówienie ich wyników, a następnie przez dobór i dostrojenie aparatów słuchowych, aż po instruktaż ich obsługi i konserwacji. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości lub w celu potwierdzenia trafności diagnozy protetyk może pokierować pacjenta na wizytę do lekarza laryngologa. Wizyta taka, często w formie teleporady, konieczna jest zawsze w celu wystawienia przez lekarza zlecenia na zaopatrzenie w aparaty słuchowe, uprawniającego Pacjenta do skorzystania z refundacji NFZ, zarówno do aparatów słuchowych, jak i wkładek usznych.

Kto powinien regularnie badać swój słuch?

Istnieje grupa osób szczególnie narażonych na ryzyko stopniowego lub nagłego pogorszenia słuchu, które powinny okresowo kontrolować słuch, najlepiej raz do roku. Do grupy tej należą:

- Osoby, które z racji wykonywanej pracy lub np. hobby narażone są na hałas lub szybkie zmiany ciśnienia,

- Osoby, które zażywają leki ototoksyczne,

- Osoby, które borykają się z przewlekłym zapaleniem uszu lub trąbek słuchowych,

- Osoby, które ukończyły 50. rok życia,

- Osoby, u których wcześniej zdiagnozowano już niedosłuch.

Jakie są symptomy występowania niedosłuchu?

·         Szumy lub pisk w uszach

·         Wrażenie, że osoby z otoczenia mówią niewyraźnie

·         Częste podczas rozmowy proszenie rozmówcy o powtórzenie

·         Trudności w zrozumieniu mowy w hałasie lub z większej odległości

·         Sugestie domowników, że telewizor lub radio ustawiane są zbyt głośno

·         Niesłyszenie dzwonka do drzwi lub dzwoniącego telefonu

Współpraca specjalistów

Działania protetyka słuchu oraz specjalisty laryngologa często się uzupełniają, by zapewnić pacjentowi jak najlepszą diagnostykę i wdrożyć optymalne postępowanie terapeutyczne.

Utrata słuchu i niedosłuch to częsty i wpływający na wiele dziedzin życia problem, powodujący trudności w kontaktach społecznych, obniżenie poczucia własnej wartości, a czasem wręcz stan izolacji i depresję. Nierehabilitowany niedosłuch sprzyja także rozwijaniu się demencji, dlatego tak ważne jest wykonywanie regularnych badań słuchu, aby móc wychwycić nieprawidłowości na ich wczesnym etapie i podjąć odpowiednie kroki zaradcze.

Pamiętajmy, że w przypadku jakichkolwiek stanów nagłych – bólu, nagłej utraty słuchu, towarzyszących im zawrotów głowy lub nudności, należy bezzwłocznie zgłosić się do lekarza laryngologa.

Autor: Sara Głuszko