Trening słuchowy
Gdy podjęta zostaje decyzja o zakupie aparatów słuchowych, często pojawia się oczekiwanie, że będą to zupełnie nowe uszy, a słyszenie będzie perfekcyjne od chwili pierwszego użycia. Nowoczesne aparaty słuchowe oczywiście dają taką możliwość, jednak wymaga to od użytkowników pewnej dozy cierpliwości oraz współpracy z protetykiem słuchu. Dobrze podjęte pierwsze kroki podczas korzystania z aparatów dają daleko idące korzyści, ale by tak się stało, należy przeprowadzić właściwy trening słuchowy.
Na co należy zwrócić uwagę?
W pierwszych dniach użytkowania aparatów słuchowych pojawia się mnóstwo nowych bodźców dźwiękowych, które nie zawsze odbierane są przez pacjenta jako naturalne. Dzieje się tak, ponieważ początkujący użytkownicy aparatów przez wiele lat nie słyszeli dobrze swojego otoczenia i czasem trudno im rozpoznać, skąd pochodzi i czym jest dane brzmienie. Do aparatów trafiają bowiem wszystkie dźwięki, zarówno te, które towarzyszą podczas rozmów jak i te, które słychać w otoczeniu, takie jak szum wentylatorów, lodówki czy jadącego samochodu i to one są często odbierane jako hałas. Ważne jest jednak, aby je zaakceptować i nauczyć się je rozróżniać. Prawidłowo słysząca osoba również je słyszy, ale w podświadomy sposób je eliminuje i nie zwraca na nie uwagi. Z czasem, gdy użytkownik aparatów już się do nich przyzwyczai, będzie odbierać te dźwięki jedynie jako naturalne tło i nie będą one już przykuwały jego uwagi.
Od czego zacząć?
Po zaopatrzeniu się w aparaty słuchowe warto zacząć ich użytkowanie w swoim własnym, domowym zaciszu. Często pacjenci przy zakupie deklarują, że będą ich używać głównie do rozmów w hałasie, podczas spotkań rodzinnych, czy np. w kościele. Są to jednak niezwykle trudne akustycznie sytuacje, będące wyzwaniem nawet dla osób słyszących prawidłowo. Pierwsze próby użycia aparatów powinny być więc przeprowadzane w cichym i spokojnym otoczeniu, gdzie można sprawdzić jak słyszy się w nich głos swój i najbliższych, jak brzmią kroki oraz inne dźwięki, które pojawiają się w otoczeniu. Również fakt posiadania „czegoś” w uszach może w pierwszym wrażeniu nie być do końca komfortowy, jednak na wszystko potrzeba czasu i konsekwencji w działaniu, aby się przyzwyczaić i odbierać pewne odczucia jako naturalne. Z tego powodu w początkowych dniach zalecane jest noszenie aparatów tylko przez kilka godzin dziennie i stopniowo wydłużanie tego czasu.
Co dalej?
Przede wszystkim warto wsłuchiwać się w to, co dzieje się wokół i zapoznawać się z otoczeniem. Następnie można samemu spróbować wywołać jakieś dźwięki, na przykład zgniatając papier czy poruszając kluczami, aby usłyszeć jak brzmią w prawidłowej głośności. Ważne jest także zapoznawanie się z własnym głosem - bardzo dobrym do tego ćwiczeniem jest głośne czytanie. Podczas treningu warto też z kimś porozmawiać prosząc, by w chwili mówienia stawał w różnych miejscach i odległościach. Dobrze jest sprawdzić jak słychać dźwięk z telewizora i na ile mowa w różnych programach jest zrozumiała. Warto oceniać jak brzmi dany dźwięk i swoje spostrzeżenia zapisywać, aby na wizycie u protetyka mogły być wprowadzone regulacje zgodne z tym, co rzeczywiście wymaga zmiany.
Kolejny etap
Kiedy pojawia się uczucie, że wszystko idzie w dobrym kierunku, a dźwięki najbliższego otoczenia są słyszalne coraz bardziej naturalnie, warto przejść do następnego etapu i spróbować z aparatami wyjść na ulicę, do sklepu czy restauracji, gdzie na ogół jest dość głośno. Warto wtedy się wsłuchać i skupić na jednej rzeczy, np. rozmowie, aby odfiltrować hałas od innych dźwięków otoczenia. Początkowo dobrze jest planować krótkie wyjścia, aby nie przemęczać zbytnio słuchu. Podczas wizyty w hałaśliwym miejscu może być zaskakujące, jak wiele dźwięków pojawia się wokół, z których wcześniej przez wiele lat nie zdawaliśmy sobie sprawy. W takim przypadku może pojawić się uczucie zmęczenia nadmiarem dźwięków. Warto wtedy zdjąć aparaty i spróbować ponownie za jakiś czas. Z każdą kolejną próbą będzie jednakże coraz łatwiej. Warto zanotować pierwsze wrażenia i w przyszłości do nich wrócić, aby porównać różnicę i postępy w treningu słuchowym.
Zakończenie treningu
Trening słuchowy wymaga czasu, a jego długość u każdego pacjenta będzie inna. Czasem już po kilku dniach widać zauważalną różnicę i pacjent jest w stanie używać aparatów niemalże bez przerwy. Zdarza się jednak, że potrzeba więcej czasu i może trwać to kilka tygodni lub nawet miesięcy. Wiele zależy od wielkości uszkodzenia słuchu oraz długości czasu, w którym słuch nie był odpowiednio protezowany. Warto pamiętać, że im wcześniej podjęta zostanie decyzja o używaniu aparatów słuchowych, tym łatwiej będzie się do nich przyzwyczaić. Gdy trening zostanie zakończony można będzie używać aparatów właściwie w każdej sytuacji, a dźwięki będą brzmiały naturalnie, dając wiele komfortu na co dzień.